Πώς ακριβώς λειτουργεί η προσοχή;

Ίσως γνωρίζεις ήδη για την προσοχή, όπως επίσης ξέρεις ότι είναι επιλεκτική και περιορισμένη από άποψη χωρητικότητας. Πώς ακριβώς όμως φιλτράρουμε τις περιττές πληροφορίες και προσανατολίζεται το επίκεντρο της προσοχής μας σε πράγματα που πραγματικά έχουν σημασία; Πώς ακριβώς λειτουργεί η προσοχή;

Μερικές πρόσφατες μελέτες έχουν επικεντρωθεί στην νευροεπιστήμη πίσω από αυτή τη διαδικασία, ρίχνοντας λίγο φως σχετικά με τις πιθανές διαδικασίες που επηρεάζουν το πώς αντιστεκόμαστε στους περισπασμούς.

Συγχρονισμός των περιοχών του εγκεφάλου

Ερευνητές από τη Σχολή της Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο St. Louis διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος φαίνεται να είναι ικανός να συγχρονίζει δραστηριότητα σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου, επιτρέποντας στο άτομο να επικεντρωθεί σε μια εργασία. Οι ερευνητές κάνουν λόγο για τη λειτουργία του εγκεφάλου να συντονίζει στην ίδια συχνότητα τις διαφορετικές περιοχές προκειμένου να δημιουργηθεί μια καθαρή γραμμή επικοινωνίας. Παρομοιάζουν την όλη διαδικασία με το walkie-talkie.

Η έρευνα διεξήχθη κοιτάζοντας την εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων, καθώς έβλεπαν ορατούς στόχους. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να ανιχνεύσουν στόχους σε μια οθόνη χωρίς να κουνήσουν μάτια τους και στη συνέχεια να πατήσουν ένα κουμπί για να δείξουν ότι είχαν δει το στόχο.

Αυτό που διαπίστωσαν οι ερευνητές ήταν ότι όταν οι συμμετέχοντες έστρεψαν την προσοχή τους σε ένα στόχο, ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου που είναι σημαντικές για την προσοχή προσάρμοσαν τους κύκλους ευερεθιστότητάς τους, έτσι ώστε οι κύκλοι να αντιστοιχιστούν. Οι περιοχές που δεν σχετίζονται με την προσοχή δεν έδειξαν τέτοιες αλλαγές.

Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι όταν οι  περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην ανίχνευση ερεθίσματος είναι σε υψηλό επίπεδο ευερεθιστότητας, οι άνθρωποι είναι πολύ πιο πιθανό να παρατηρήσουν ένα ερέθισμα. Αντίθετα, όταν τα επίπεδα της ευερεθιστότητας είναι χαμηλά σε αυτές τις περιοχές, η πιθανότητα να ανιχνευτεί ένα ερέθισμα είναι πιο χαμηλή.

Το σύστημα αντι-απόσπασης του εγκεφάλου

Μια άλλη πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι ο εγκέφαλος πραγματικά καταστέλλει ορισμένα σήματα, ώστε να αποτραπεί η απόσπαση της προσοχής. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ικανότητά μας να επικεντρώσουμε την προσοχή μας σε ένα αντικείμενο είναι μόνο ένα μέρος μια εξίσωσης της προσοχής.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν επίσης ότι η ανακάλυψη αυτού του συστήματος αντι-απόσπασης της προσοχής θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες για ψυχικές διαταραχές που σχετίζονται με την προσοχή. Αντί να προσπαθούν να εστιάσουν περισσότερο, εκείνοι που αντιμετωπίζουν προβλήματα προσοχής θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την καταστολή των περισπασμών.