Η Lara Guide Dogs είναι μια σχολή εκπαίδευσης σκύλων-οδηγών που εκπαιδεύει και παρέχει δωρεάν τους σκύλους-οδηγούς σε άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. Η Ιωάννα – Μαρία Γκέρτσου, ιδρύτρια της σχολής, μας μίλησε για τη δράση της σχολής.
- Πότε ιδρύθηκε η Lara Guide Dogs και πώς ξεκίνησε η ιδέα;
- Η σχολή σκύλων – οδηγών “Λάρα”, ιδρύθηκε το 2008. Η ιδέα, ξεκίνησε από εμένα- την Ιωάννα – Μαρία Γκέρτσου και τη Λάρα, τον σκύλο-οδηγό μου-που ήταν και ο μοναδικός σκυλος-οδηγός στην Ελλάδα.
- Ποιο είναι το έργο σας;
- Κυρίως η εκπαίδευση σκυλων-οδηγών και η συνεκπαίδευσή τους με τους μελλοντικούς τυφλούς χειριστές τους. Επίσης, η εφ’ όρου ζωής υποστήριξη των χειριστών, η ενημέρωση του κοινού και η προώθηση νομικών πλαισίων και οδηγιών που αφορούν την πρόσβαση των ομάδων σκύλων-οδηγών.
- Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείτε για να εκπαιδεύσετε ένα σκύλο-οδηγό;
- Αρχικά, επιλέγουμε ένα κουτάβι απο συγκεκριμένες εκτροφικές γραμμές. Το κουτάβι επί ένα χρόνο θα κοινωνικοποιηθεί και θα εκπαιδευτεί στη βασική υπακοή πριν περάσει στην εξιδεικευμένη εκπαίδευση του σκύλου-οδηγού τυφλών. Τέλος, ο σκυλος-οδηγος θα συνεκπαιδευτεί με τον μελλοντικό χειριστή του, τον οποίο η σχολή, έχει επιλέξει και προετοιμάσει απο καιρό. Η ομάδα σκυλου-οδηγού, εκπαιδεύεται στον τόπο διαμονής του μελλοντικού χειριστή. Καθόλη τη διάρκεια της εκπαιδευσής τους, οι σκυλοι-οδηγοί, φιλοξενούνται απο εθελοντές.
- Πόσο διαρκεί αυτή η εκπαίδευση; Υπάρχει μεγάλο κόστος ;
- Η εκπαίδευση μιας ομάδας σκύλου-οδηγού, διαρκεί περίπου 1,5 με δυο χρόνια και το κόστος είναι αρκετά υψηλό. Ενδεικτικά του κόστους είναι: ο μισθός, τα μεταφορικά, και η ασφάλεια του εκπαιδευτή, η αγορά, αξιολόγηση και στείρωση του υποψηφίου σκύλου, ο εξοπλισμός του σκύλου-οδηγού τυφλών και τα μεταφορικά / έξοδα διαμονής του εκπαιδευτή σε περίπτωση που ο υποψήφιος χειριστής διαμένει εκτός Αττικής. Όλες οι υπηρεσίες της σχολής, χρηματοδοτούνται από τον ιδιωτικό τομέα και προσφέρονται δωρεάν.
- Υπάρχουν κάποια κριτήρια σύμφωνα με τα οποία δίνεται ο κάθε σκύλος οδηγός στο χειριστή;
- Ναι. Οι υποψήφιοι χειριστές επιλέγονται βάση αυστηρών κριτηρίων με κυριότερη την επάρκια στην κινητικότητα και τον προσανατολισμό. Επίσης, πρέπει να είναι πάνω από 18 ετών, να αγαπούν τα ζώα, να είναι αυτόνομοι και να βρίσκονται σε καλή φυσική κατάσταση.
- Ποιος είναι ο συνολικός αριθμός σκύλων οδηγών που έχουν εκπαιδευτεί στην Ελλάδα; Πόσοι σκύλοι-οδηγοί έχουν εκπαιδευτεί στη Lara Guide Dogs;
- Η σχολή σκύλων-οδηγών “Λάρα” έχει εκπαιδεύσει τέσσερις ομάδες σκύλων – οδηγών και βρίσκεται στη διαδικασία εκπαίδευσης της πέμπτης. Συνολικά στην Ελλάδα δεν πρεπει να υπάρχουν περισσότερες απο δέκα ομάδες σκύλων – οδηγών.
- Ποια σκυλιά είναι κατάλληλα για να γίνουν οδηγοί;
- Τα Labrador Retriever που προέρχονται από σωστά εκτροφικα προγράμματα.
- Πώς γίνεται η επικοινωνία ανάμεσα στη σχολή και τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη από σκύλο οδηγό; Έχουν ενημερωθεί και έρχονται να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους ή τους βρίσκετε εσείς με κάποιο τρόπο;
- Οι ενδιαφερόμενοι επικοινωνούν μαζί μας κι αφού περάσουν την αρχική αξιολόγηση και κριθούν κατάλληλοι, μπαίνουν στη λίστα αναμονής για σκύλο-οδηγό τυφλών.
- Δεδομένου ότι το έργο σας δεν είναι κάτι συνηθισμένο για τα ελληνικά δεδομένα, έχετε αντιμετωπίσει δυσκολίες;
- Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζουμε, είναι στο κομμάτι των χορηγιών για το οποίο συνεχώς παλεύουμε. Οι Έλληνες δεν έχουν συνηθίσει να δωρίζουν σε ΜΚΟ και ειδικότερα σε ΜΚΟ που ασχολούνται με την εκπαίδευση σκύλων – οδηγών, ενώ το κράτος και η ΕΕ παραμένουν απροσσεγιστα για εμάς. Άλλη μια δυσκολία, είναι η ανεύρεση των κατάλληλων τυφλών χειριστών. Οι περισσότεροι τυφλοί δεν κινούνται αυτόνομα με λευκό μπαστούνι, άλλοι δεν έχουν καλό προσανατολισμό ενώ υπάρχουν κι αυτοί που δεν επιθυμούν να αναλάβουν την ευθύνη ενός σκύλου – οδηγού. Παρ ολα αυτά όμως. Κάθε χρόνο η σχολή εξελίσσεται και η Ελλάδα πλέον διαθέτει ένα άρτιο νομοθετικό πλαίσιο για την πρόσβαση των σκύλων – οδηγών.
- Πόσοι εκπαιδευτές υπάρχουν στη Lara Guide Dogs; Πώς κρίνεται κάποιος κατάλληλος να γίνει εκπαιδευτής;
- Υπάρχει μόνο ένας που είναι και ο μοναδικός στην Ελλάδα! Εκπαιδεύτηκε με χορηγία μιας μεγάλης εταιρίας σκυλοτροφών κι ελπίζουμε στο άμεσο μέλλον να καταφέρουμε να αποκτήσουμε τουλάχιστον άλλον έναν. Επίσης υπάρχουν εκπαιδευτές απο το εξωτερικό που μας υποστηρίζουν. Για βα γίνει κάποιος εκπαιδευτής κινητικότητας με σκύλο – οδηγό πρεπει να έχει ένα κύριο πτυχίο στη ψυχολογία ή την κτηνιατρική, να οδηγεί να γνωρίζει άριστα Αγγλικά και μια δεύτερη γλώσσα καθώς και να μην έχει προηγούμενη εμπειρία στην εκπαίδευση σκύλων.
- Τι προσφέρει στην καθημερινότητα ενός ανθρώπου με τύφλωση ένας σκύλος οδηγός;
- Ασφαλή και γρήγορη κίνηση, καμία επαφή με τα διαφορά εμπόδια, εντοπισμό στοιχείων που ένας τυφλός δεν θα εντόπιζε διαφορετικά (πχ., τέντες, κλαδιά, χαμηλά μπαλκόνια), ασφαλή διέλευση δρόμων, διαχείρηση κινουμένων εμποδίων (ανθρώπων που κινούνται) και λύση προβλημάτων. Επίσης, συντροφιά, αυτονομία και ωρίμανση τόσο σε σωματικό επίπεδο αφού ο σκυλος – οδηγος βελτιώνει τη στάση σώματος, τον συντονισμό, την ισορροπία και τη φυσική κατάσταση του τυφλού χειριστή, όσο και σε ψυχικό επίπεδο αφού ο χειριστής μαθαίνει να λαμβάνει ευθύνες και να επικοινωνεί με τον σκύλο – οδηγό του.