Πέρασαν 75 χρόνια από την ημέρα που η Ελλάδα και συγκεκριμένα ο Μεταξάς βροντοφώναξε το ηρωικό «ΟΧΙ» στην Ιταλία. Μια μέρα που χαρακτήρισε την ιστορία της χώρας και καθιερώθηκε ως εθνική εορτή και αργία.
Τι ακριβώς έγινε την 28η Οκτωβρίου του 1940;
Η κυβέρνηση της Ιταλίας λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα απέστειλε στην χώρα μας ένα τελεσίγραφο στο οποίο γινόταν γνωστές οι απαιτήσεις της για ελεύθερη διέλευση του στρατού της από την Ελληνοαλβανική μεθόριο έχοντας ως σκοπό στην συνέχεια να μπορέσει να καταλάβει μερικά από τα στρατηγικά σημεία της Ελλάδος.
Το τελεσίγραφο της γειτονικής μας Ιταλίας δόθηκε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά που βρισκόταν στο σπίτι του στην Κηφισιά , από τον Ιταλό απεσταλμένο Πρέσβη στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι.
Ο Μεταξάς, αφού διάβασε το τελεσίγραφο έστρεψε το βλέμμα του στον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά (καθώς η επίσημη διπλωματική γλώσσα ήταν αυτή) λέγοντας:
Alors, c’est la guerre.
Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο.
Αυτή ήταν η απάντηση της Ελλάδας στο εν λόγω τελεσίγραφο της Ιταλίας και έμεινε στην ιστορία για το μεγάλο και ηρωικό «ΟΧΙ».
Τι επακολούθησε;
Από την στιγμή που η χώρα αρνήθηκε δεν άργησαν να έρθουν οι συνέπειες και φυσικά η είσοδος της στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου η οποία έγινε με την εισβολή των ιταλικών στρατευμάτων στην Ήπειρο δύο μόνο ώρες μετά το ηρωικό «ΟΧΙ».
Ο ίδιος, ο Γκράτσι πέντε χρόνια μετά από αυτή την στιγμή, περιέγραψε τι είχε γίνει εκείνο το βράδυ στην αυτοβιογραφία του, τονίζοντας πως όταν πήγε στον σπίτι του Μεταξά του είπε:
«Έχω εντολή κ. Πρωθυπουργέ να σας κάνω μία ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα ο Μεταξάς μου είπε: αυτό σημαίνει πόλεμο. Του απήντησα ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απήντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα ότι αν ο στρατηγός Παπάγος… ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό, προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως».
